MaĹysz Franciszek BHP w zakĹadzie pracy. Tom 2 [2008]

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

si�, bez wzgl�du na stopie� nara�enia na czynniki szkodliwe dla
zdrowia lub niebezpieczne, jest obowi�zany przenieS� pracownic�
do innej pracy, nie nara�aj�cej jej na dzia�anie tych czynników.
Z powy�szego przepisu nie wynika jednak, �e ta inna praca ma by�
odpowiednia do kwalifikacji zawodowych pracownicy. Musi to by�
jedynie praca, która nie jest wzbroniona pracownicom w ci��y
i w okresie karmienia dziecka piersi�.
Obowi�zek przeniesienia do innej pracy powstaje z chwil�
przedstawienia przez pracownic� b�d�c� w ci��y zaSwiadczenia le-
karskiego stwierdzaj�cego stan ci��y, niezale�nie od okresu jej trwa-
nia, natomiast w przypadku karmienia dziecka piersi� obowi�zek
ten mo�e powsta� dopiero po powrocie pracownicy z urlopu macie-
rzy�skiego (o ile pracownica po tym urlopie nie korzysta z urlopu
wypoczynkowego i wychowawczego), jeSli pracownica faktycznie
karmi dziecko piersi�. Dla uznania tego faktu wystarczaj�ce jest z�o-
�enie przez pracownic� stosownego oSwiadczenia, jednak w razie
w�tpliwoSci, czy pracownica faktycznie karmi dziecko piersi�, pra-
codawca mo�e zwróci� si� o przed�o�enie stosownego zaSwiadcze-
nia lekarskiego potwierdzaj�cego ten fakt, jakkolwiek nie wynika to
z obowi�zuj�cych przepisów. W razie braku mo�liwoSci przeniesie-
nia pracownicy do innej pracy, pracodawca jest obowi�zany zwolni�
j� na czas niezb�dny z obowi�zku Swiadczenia pracy.
Jakie dzia�ania powinien podj�� pracodawca, je�eli pracownica
w ci��y lub karmi�ca dziecko piersi� zatrudniona jest przy innych
pracach wymienionych w wykazie prac szczególnie uci��liwych lub
szkodliwych dla zdrowia kobiet?
115
W przypadku gdy pracownica w ci��y lub karmi�ca dziecko pier-
si� zatrudniona jest przy pozosta�ych pracach wymienionych w wy-
kazie prac szczególnie uci��liwych lub szkodliwych dla zdrowia ko-
biet, wówczas pracodawca jest obowi�zany dostosowa� warunki
pracy na jej stanowisku pracy do wymaga� okreSlonych w tym wy-
kazie lub tak ograniczy� czas pracy, aby wyeliminowa� zagro�enia
dla zdrowia lub bezpiecze�stwa pracownicy. Tak np. pracownica
w ci��y nie mo�e pracowa� d�u�ej ni� 4 godziny na dob� przy ob-
s�udze monitora ekranowego, a takim jest monitor komputera, który
obecnie jest w powszechnym u�yciu w zak�adach pracy. Pracowni-
ca wykonuj�ca prac� przy komputerze nara�ona jest na promienio-
wanie jonizuj�ce i pole elektromagnetyczne w monitorze, m�cz�ce
skupienie wzroku, a tak�e d�ugotrwa�e przebywanie w wymuszonej
pozycji cia�a. Jakkolwiek monitory nowego typu (ciek�okrystaliczne
p�askie) nie promieniuj�, to jednak nie zmniejszaj� ogólnej uci��li-
woSci pracy przy komputerze. Gdyby jednak dostosowanie warunków
pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub skrócenie czasu pra-
cy by�o niemo�liwe lub niecelowe, wówczas pracodawca jest obo-
wi�zany przenieS� pracownic� w ci��y lub karmi�c� dziecko piersi�
do innej pracy, a w razie braku takiej mo�liwoSci zwolni� j� na
czas niezb�dny z obowi�zku Swiadczenia pracy (art. 179 � 2 k.p.).
Analogicznie te� pracodawca jest obowi�zany post�pi�, gdy pra-
cownica w ci��y lub karmi�ca dziecko piersi� przedstawi zaSwiad-
czenie lekarskie stwierdzaj�ce przeciwwskazania zdrowotne do wy-
konywania dotychczasowej pracy. Takie orzeczenie lekarskie jest dla
pracodawcy wi��ce (art. 179 � 3 k.p.). Na podstawie delegacji za-
wartej w art. 179 � 7 k.p. Minister Zdrowia wyda� rozporz�dzenie
z dnia 3 marca 2006 r. w sprawie sposobu i trybu wydawania za-
Swiadczenia lekarskiego stwierdzaj�cego przeciwwskazania zdro-
wotne do wykonywania dotychczasowej pracy przez pracownic�
w ci��y lub karmi�c� dziecko piersi� (DzU nr 42, poz. 292). Zgod-
nie z tym rozporz�dzeniem zaSwiadczenie takie wydaje lekarz spra-
wuj�cy profilaktyczn� opiek� zdrowotn� nad pracownic�. Lekarz wy-
daje zaSwiadczenie na wniosek pracownicy, pracodawcy lub z w�asnej
inicjatywy, niezw�ocznie po powzi�ciu wiadomoSci o przeciwwska-
zaniach zdrowotnych do wykonywania przez pracownic� w ci��y
lub karmi�c� dziecko piersi� dotychczasowej pracy. W zaSwiadcze-
116
niu tym lekarz stwierdza przeciwwskazania zdrowotne do wykony-
wania dotychczasowej pracy przez pracownic� uzasadniaj�ce:
" przeniesienie pracownicy do innej pracy, a je�eli jest to nie-
mo�liwe, zwolnienie jej na czas niezb�dny z obowi�zku Swiadcze-
nia pracy,
" zmian� warunków pracy na dotychczas zajmowanym stanowi-
sku pracy albo skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy
do innej pracy, a je�eli jest to niemo�liwe zwolnienie jej na czas
niezb�dny z obowi�zku Swiadczenia pracy.
Czy pracownicy przys�uguje dodatek wyrównawczy, jeSli zmia-
na dotychczasowych warunków pracy spowodowa�a obni�enie jej
dotychczasowego wynagrodzenia?
Je�eli zmiana warunków na dotychczasowym stanowisku pracy,
skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy
powoduje obni�enie dotychczasowego wynagrodzenia, wówczas
przys�uguje jej dodatek wyrównawczy (art. 179 � 4 k.p.). Dodatek
ten przys�uguje przez ca�y czas istnienia przyczyny uzasadniaj�cej
zmian� warunków wykonywania pracy, skrócenie czasu pracy lub
przeniesienie pracownicy do innej pracy. Dodatek wyrównawczy
stanowi ró�nic� mi�dzy wynagrodzeniem dotychczasowym a wyna-
grodzeniem osi�ganym po zmianie dotychczasowych warunków,
skróceniu czasu pracy lub przeniesieniu do innej pracy. WysokoS�
dodatku oblicza si� wed�ug zasad okreSlonych w � 7 10 rozporz�-
dzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r.
w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykony-
wania pracy oraz wynagrodzenia stanowi�cego podstaw� obliczania
odszkodowa�, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodze-
nia oraz innych nale�noSci przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU
nr 62, poz. 289 ze zm.). Szerzej na temat dodatku wyrównawczego
jest mowa w rozdziale VII, podtytu� 2.
Czy pracownica zwolniona z obowi�zku Swiadczenia pracy za-
chowuje prawo do wynagrodzenia?
Pracownica w ci��y lub karmi�ca dziecko piersi� zwolniona
z obowi�zku Swiadczenia pracy w sytuacjach wskazanych wy�ej za-
chowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia przez ca�y
117
okres tego zwolnienia (art. 179 � 5 k.p.). Przy ustalaniu wynagro-
dzenia za czas tego zwolnienia stosuje si� zasady obowi�zuj�ce przy
ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym �e sk�adniki wynagrodze-
nia ustalane w wysokoSci przeci�tnej oblicza si� z miesi�ca, w któ-
rym przypada�o zwolnienie od pracy (� 5 powo�anego wy�ej rozpo-
rz�dzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r.).
Zasady ustalania wynagrodzenia za urlop okreSla zaS rozporz�dzenie
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w spra-
wie szczegó�owych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, usta-
lania i wyp�acania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu
pieni�nego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).
Przepisy art. 179 � 1 3 k.p. nie okreSlaj� wyraxnie, przez jaki
okres pracownica w ci��y lub karmi�ca dziecko piersi� mo�e by�
zwolniona z obowi�zku Swiadczenia pracy, je�eli pracodawca nie ma
mo�liwoSci przeniesienia jej do innej pracy lub wyeliminowa� czynni-
ki szkodliwe dla zdrowia na dotychczasowym stanowisku pracy. Prze-
pisy te stanowi� tylko, �e ma to by� na czas niezb�dny . W przy- [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Pokrewne