[ Pobierz całość w formacie PDF ]

członków wspólnoty wybranych drogą głosowania lub losowania.
Przy ustalaniu wszystkich praw decyduje większość głosów, tylko dla zawiązania umowy społecznej konieczna
jest jednomyślność. Jeśli ktoś nie chce zawiązać umowy, staje się cudzoziemcem w państwie. Aby zostać
obywatelem, trzeba się podporządkować woli powszechnej. Na zgromadzeniach ludowych obecni obywatele są
pytani o to, czy proponowany wniosek jest zgodny z wolą powszechną. Nie interesuje nas, czy pochwalają
wniosek, czy też go krytykują. Rousseau posuwa się nawet do paradoksalnego stwierdzenia, że gdy przeważy
zdanie przeciwne zdaniu jakiegoś obywatela, oznacza to po prostu, że ów się pomylił i to, co brał za wolę
powszechną, nią nie było. Co więcej, gdyby przeważyła jego opinia, faktycznie zrobiłby coś innego niż chciał -
bowiem tryumf woli partykularnej jest zaprzeczeniem wolności.
DZIEAA FILOZOFICZNE
"Rozprawa o naukach i sztukach" (1750), "Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludzmi"
(1755), "Ekonomia polityczna" (1755), "List do d'Alemberta o widowiskach" (1758), "Julia, czyli Nowa Heloiza"
(1761), "O umowie społecznej" (1762), "Emil, czyli o wychowaniu" (1762), "Uwagi o rządzie polskim" (1782,
pisane w 1771), "Wyznania" (1782-1789, pisane w latach 1765 - 1770).
ANEGDOTY, LEGENDY, WSPOMNIENIA
" Po ataku Jana Jakuba na współczesną mu filozofię, Wolter napisał w liście do rozgoryczonego filozofa:
"Ta filozofia, przeciwko której pan teraz pisze, żywi pana".
" Nie wiadomo dokładnie, czy Rousseau się ożenił, faktycznie jednak blisko 30 lat żył z pewną kobietą,
która urodziła mu piątkę dzieci. Jakkolwiek Rousseau był m.in. autorem traktatu o wychowaniu,
wszystkie własne pociechy oddał do przytułku.
" W różnych latach do grona przyjaciół Rousseau należeli m.in. Wolter, d'Alembert, Diderot, Hume,
książę Conti, książę Henryk Pruski, Jerzy III. Ze wszystkimi Rousseau potrafił się pokłócić.
Prawdopodobnie cierpiał na manię prześladowczą. W kontaktach i rozmowach z innymi często
zachowywał się paradoksalnie - nie ufał oddanym mu przyjaciołom, wzruszał się, gdy sytuacja
wymagała spokoju, albo okazywał niezwykłą surowość, gdy na miejscu byłoby współczucie.
" W roku 1756 Rousseau napisał do Woltera tzw. "List o Opatrzności", będący odpowiedzią na poemat
Woltera opisujący trzęsienie ziemi w Lizbonie. Rousseau wystąpił w obronie Opatrzności, której
istnienie Wolter podał w wątpliwość. Odpowiedzią Woltera był "Kandyd" - obecnie lektura szkolna.
" W 1771 roku na prośbę hrabiego Wielhorskiego związanego z Konfederacją Barską Rousseau napisał
"Uwagi o rządzie polskim", wyrażając w rozprawie zdumienie, że tak zle rządzone państwo jeszcze
istnieje. Szczególnie silnej krytyki doczekało się "liberum veto".
" Rousseau grywał w szachy. Zachowały się zapisy jego partii z księciem Conti.
36
Max Scheler
OKRES
Filozofia współczesna, filozofia niemiecka.
BIOGRAFIA
Urodził się 22 sierpnia 1874 r. w Monachium. Odbył studia filozoficzne i przyrodnicze w Monachium, Berlinie i
Jenie. W tym ostatnim uniwersytecie otrzymał doktorat (1897r.) i habilitował się (1899 r.).Tam również rozpoczął
pracę jako nauczyciel akademicki. W początkowym okresie swojego rozwoju znajdował się pod wpływem
neokantyzmu.
Przełomowym wydarzeniem w jego karierze było poznanie w 1901 roku Edmunda Husserla. Przyjął wówczas
fenomenologię jako własne stanowisko filozoficzne. W odróżnieniu od Husserla zajmował się zagadnieniami
filozofii praktycznej, głównie etyki, teorii człowieka, aksjologii, socjologii wiedzy. W 1907 r. wrócił do Monachium,
gdzie organizował tzw. monachijską grupę fenomenologów skupiającą wielu wybitnych filozofów.
W latach 1910-1919 zaprzestał, z powodów osobistych nauczania na uniwersytecie. W tym okresie opublikował
największe swoje dzieło "Formalizm w etyce a materialna etyka oparta na wartościach" (część I w 1913 r., część
II w 1916 r.) oraz wiele innych prac filozoficznych. W czasie wojny zajmował się również publicystyką związaną z
problematyką wojny i narodu. W latach 1917-1918 wyjeżdżał z misją dyplomatyczną do Szwajcarii i Holandii.
W roku 1919 wrócił do działalności dydaktycznej na Uniwersytecie w Kolonii. Rok 1922 stanowi punkt podziału
jego twórczości na dwa okresy. Zmianie ulegają jego poglądy religijne (odejście od katolicyzmu),które miały
wpływ na jego twórczość. W tym też czasie więcej uwagi poświęcał zagadnieniom socjologicznym i
antropologicznym. Opublikował wówczas "Formy wiedzy a społeczeństwo" (1926) oraz "Stanowisko człowieka w
kosmosie" (1927).
W 1928 r. objął katedrę filozofii we Frankfurcie nad Menem. Po kilku miesiącach 19 maja 1928 roku
niespodziewanie zmarł. Pozostawił znaczny dorobek rękopiśmienny, którego przygotowaniem do druku
zajmowała się żona Maria Scheler.
POGLDY
Był fenomenologiem o szerokim spektrum zainteresowań, posiadał też rozległą wiedzę i erudycję z różnych
dziedzin nauki, szczególnie nauk przyrodniczych. Posługując się metodą fenomenologiczną Edmunda Husserla,
bezpośredniego wglądu w istotę, analizował głównie zagadnienia filozofii praktycznej. Starał się dotrzeć do tego,
co idealne, a jednocześnie nie bagatelizował rzeczywistości empirycznej. Charakterystycznym rysem rozważań
Schelera jest podział na to, co idealne i to, co jest urzeczywistnieniem tych idei.
W aksjologii Schelera wartości są bytem idealnym istniejącym poza czasem i przestrzenią, są niezmienne i
obiektywne. To znaczy, że są od nas niezależne. Natomiast zależy od nas nasze trafne lub nie, precyzyjne lub
nie, rozpoznanie tych wartości. Te przejawy idealnych wartości są uzależnione historycznie, społecznie,
obyczajowo itp. Mamy więc podział na obiektywnie istniejące wartości idealne, i obrazy tych wartości, i to właśnie
te ostatnie są używane w życiu. W ten sposób Scheler broni wartości przed relatywizmem i subiektywizmem.
Relatywne i względne mogą być tylko obrazy wartości, a nie one same. Również to czy wartość występuje w
realnym świecie czy nie, nie ma wpływu na wartość idealną. Nawet gdy nikt się nie przyjazni w realnym świecie
nie podważa to w niczym samej wartości przyjazni.
Wartości są nam dane a priori w intuicyjnych aktach czucia, są określone pod względem treści i tworzą
hierarchiczny porządek. Hierarchia wartości idealnych nie jest oczywiście zależna od historycznie uznawanego
porządku wartości. Wiadomo, że w różnych epokach historycznych ceniono jedne wartości bardziej, a inne mniej
niż w epokach poprzednich lub następnych, ale czy świadczy to o zmianie hierarchii wartości. Zdaniem Schelera
świadczy to jedynie o zmienności i niedoskonałości naszego rozpoznawania wartości, ale nie o samych
wartościach i ich hierarchii.
Scheler podzielił wartości na cztery kategorie. Najwyżej w hierarchii umieścił wartości religijne (świętość), niżej
duchowe, czyli estetyczne (piękno-brzydota), porządku prawnego (słuszność-niesłuszność), poznawcze(prawda-
fałsz) jeszcze niżej wartości witalne związane z użytecznością i utylitaryzmem, najniżej hedoniczne
(przyjemność).
Etyka Schelera opiera się na wartościach, są one realnym(materialnym)fundamentem na którym możemy się
oprzeć w naszym życiu. Stąd tytuł jego głównego dzieła. Scheler skrytykował formalizm Kanta w etyce, czyli
budowanie jej na imperatywach i poczuciu obowiązku, jako nadmiernie restryktywnej, subiektywnej, nie dającej [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • qus.htw.pl