Eo Sierosevski, Vaclav La fundo de l'mizero

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

kovritan per tabuloj, parte per argilo. �i estis tiel malgranda,
ke la bovino preska� tute �in plenigis. Nur inter la kameno
kaj trogo estis malgranda spaco, kie oni povis starigi ku�ejon
por du homoj. Mergenj �ion rimarkis, sed �i silentis. Anka�
�i havis planojn por la tempo, kiam Anka ku�os graveda en la
stalo. Sur la tegmenton de la jurto kaj sur la nordan muron ili
�etis fojnon, provizon, kiun ili bezonis por la brutoj. Balda� ili
solene enkondukis Bov�jon kaj lian patrinon en la novan lo-
�ejon, kaj en la sekvinta tago Gregorio kaj Anka transportis
en la stalon siajn lita�ojn.
En la komenco ili pasigis tie nur la noktojn; poste ili pli kaj
pli frue kuris en sian dometon; pli kaj pli longe brulis en �ia
kameno gaja fajreto. Biter�aj sidis tie sen�ese; �i e� dormus
tie, se ne mankus libera loko. Sed la jurto intence pro la var-
mo estis konstruita tiel malgranda, ke restis nur mallar�a,
malalta trairo inter la muro kaj la flanko de la bruto. Sed tio
detenis nek Biter�ajon, nek Fluon, kiu vizitis la najbarojn de
tempo al tempo . Por regali la gastojn, la geedzoj kuiris teon
el arbaraj herboj. Mergenj tutajn longajn vesperojn pasigis
sola en la jurto kaj nur la �emoj de Kutuja�sit rompis la tom-
ban silenton de la forlasita domo.
Sed de ekstere ridoj kaj gaja babilado flugis. Tiam Mergenj
komencis longan, mal�ojan kaj sova�an kanton, per kiu �i
kvaza� volus silentigi la najbarojn; pli ofte �i iris eksteren,
a�skultis avide la paroladojn, fine vokis Biter�ajon kaj Fluon,
pretekstante, ke estas jam malfrue, ke jam venis tempo dor-
mi.
Morga� vi ree levi�os por la laboro tagmeze. Sufi�e jam
vi babilis!
101
LA FUNDO DE L MIZERO
eLIBRO
Ho; �i bone scias voki aliajn al la laboro! murmuretis
Anka, premi�ante al Gregorio.
xi faru, kion �i volas! Bone estas, ke ni lo�i�is �i tie, la
ostoj tuj �esis dolori min.
Tie mi ne povis trankvile dormi. �iufoje, kiam la inferani-
no movi�is, mi tuj veki�is, �ajnis al mi, ke �i venas kun tran�i-
lo.
Dormu! Tien �i �i ne venos.
Sed kio okazos poste?
Poste?& Oni mortigos �in, �ar �i ne �esos �teli, kaj ni res-
tos kun �iaj ri�a�oj.
Mergenj ekstreme ekscitita pli kaj pli ofte ripro�is Fluon.
Vi forlasas min!& Vi ne zorgas pri mi!& Eble vi amindu-
mas �in, �i tiun timigilon?
Kion vi diras? Sed vi ne estas porolema Mergenj & �u
eble estas forgesi tiel bonegan virinon kiel vi?
xi a�skultis liajn la�dojn, sed �i ne allasis lin al si. Li fari�is
por �i abomena. De la malvarmo kaj laboro liaj vundoj gran-
di�is kaj malbonodoris.
Jen kia vi estas, Mergenj: nek por vi mem, nek por la ho-
moj!
Sed �i konis iun, por kiu �i estus bona kaj cedema.
Silentu kaj iru for!
�iuj tagoj similis unu la alian: la sama izoleco, krakado de
la fajro en la kameno, �emoj de Kutuja�sit, kaj ekstere bru-
ado de vo�oj. Iu rakontas fabelojn kaj kantas, lerte imitante
vo�ojn de homoj, herooj, mirindaj �evaloj, potencaj malami-
koj kaj & dioj.
xajnis al �i, ke �i rekonas la vo�on de Gregorio. Li malofte
rakontis fabelojn. xi tre volonte a�skultis lin. xi eliris anta� la
102
LA FUNDO DE L MIZERO
eLIBRO
sojlon. Nebulo rampis sur la tero, kaj alte sur la �ielo aroj da
steloj briletis. Jes, efektive li �an�is la vo�on kaj komencis no-
van rakonton & Ne, tio ne estis rakonto, tio estis ama kanto!
Ho koro! kial vi devigas mian movi�eman bu�on paroli?
Kial vi a�skultas tiel avide?
Se miaj vortoj povus penetri tra la aero kaj resti en via
memoro, ho, mi kantus, mi kantus sen�ese, seninterrompe &
�Kial mia koro malforti�is? Kial miaj akraj okuloj ne vidas
plu? Kial malklari�is miaj pensoj?
Ho, jahaj! For la mal�ojo & Ni gaje ridos, ni �ojos, dum ni
vivos & la vivo forkuras tiel rapide!&
Ho, sonu mia kupra gor�o, la�te kantu & Ni amu, �is la
maljuneco kaj malsano venkos nin, �is ni fari�os plenmano
da cindro.
Ho, se la forto de mia kanto povus deteni la ventetojn,
dispeli la nubojn, a� malvarmigi la sunon, ho! mi blovus, mi
�iam blovus sur vin &
Tion �i li ofte kantis al �i.
Mergenj vivege malfermis la pordon. Lumigitaj de la fajro
ili sidis avide a�skultante. Fluo kaj Biter�aj apogis la viza�ojn
sur la manplatoj. Anka ne deturnis de la edzo la okulojn. Ne-
niu rimarkis, ke iu rigardas en la jurton. Nur la bovino turnis
la kornojn al Mergenj kaj �iaj okuloj ekbrilis.
Fluo, tuj venu! subite eksonis ra�ka vo�o kaj tremigis
la korojn de la �eestantoj.
Kion vi volas?
Venu! Sufi�e!&
Kio okazis? demandis Fluo, gratante la kapon, kiam li
venis en la jurton kaj rigardis en la fajrajn okulojn de la viri-
no.
103
LA FUNDO DE L MIZERO
eLIBRO
Dum la tuta tago mi ne a�das homan vo�on & Mi ne vi-
das homan viza�on & �iam la krioj kaj �emo� de morti�anta
Kutuja�sit!& Kaj vi tie festenas!& Sufi�e!& Mi ne permesos!&
Vi dufoje trinkas teon & al la aliaj lakto kaj butero mankas &
Sufi�e! kiam vi ne havos plu man�ajon, mi devos nutri vin per
miaj provizoj & �u vi ne uzas nun miajn retojn, boaton, va-
zojn? �u vi ne helpis al ili kolekti la fojnon, konstrui la stalon
& Kaj �u vi ne estas mia? diru!
Via, kompreneble via!& li delikate �in certigis.
Mi do estas prava. La bovino eble estas ilia, sed se ili an-
ka� aparte trinkas lakton, ili trompas nin. Ili pereigas nian
vivon por konservi la sian & Kiam venos la malsato, anta�
aliaj mortos tiuj, kiuj tro laboris kaj malmulte man�is. Vi mor- [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Pokrewne